کلیسا وانک
کلیسای وانک یا آمنا پرکیج نام کلیسایی است در محله جلفای اصفهان که از روی کلیسای
سنت استپانوس در جلفای آذربایجان کپی برداری شده‌است. ارامنه بعد از کوچ بزرگ از جلفا
یعنی در سال ۱۶۰۵ به دستور شاه عباس به اصفهان آورده شدند. آنها از بدو ورود شروع به
ساختن محل زندگی کردند و در وهلهٔ اول کلیساها را بنا کردند. وانک اولین بار در سال
۱۶۰۴ ساخته شد که البته این بنا خیلی کوچک‌تر از بنای فعلی و با وسعت کم ساخته شد.
۵۰سال بعد از ساخت اولیه به خواست و تشویق خلیفه وقت این مکان ویران شده و جای آن بنایی
با طرحی شکوهمند و عظیم ساخته می‌شود. ساخت این مکان ۹ سال به طول می‌انجامد و در سال
۱۶۶۴ در زمان سلطنت شاه عباس دوم به اتمام می‌رسد. این مکان را برای تعلیم راهبان و
اسکان خلیفه بنا می‌کنند. این کلیسا در جنوب اصفهان در محلهٔ جلفا یعنی در میدان بزرگ
این محله واقع است. کلیسای وانک را می‌توان، از لحاظ طلاکاری‌های انجام شده در سقف
و همچنین سطح داخل گنبد و نقاشی‌های تاریخی زیبا جزو زیباترین کلیساهای جلفای اصفهان
نام برد که درون کلیسای وانک و دیوارهای اطراف، تمامی از تزئینات نقاشی رنگ و روغن
و آب طلا به سبک ایرانی و تصاویری از زندگی حضرت مسیح (ع) مزین شده است که متاثر از
نقاشی ایتالیایی است. از جمله قسمت های کلیسا می توان به موارد زیر اشاره کرد: کتابخانه
: این کتابخانه شامل کتابهایی است که ارامنه در زمان کوچ خود به ایران آوردند. تمامی
کتاب ها خطی بوده و بر روی پوست نوشته شده است. این آثار در گذشته و حال برای ارامنه
دارای ارزش زیادی می باشد. موزه: این موزه در سال ۱۸۷۱ در کلیسای وانک ساخته شد. بعد
از کتابخانه موزهٔ این کلیسا قرار دارد. این مکان محل نگهداری اجناس گرانقیمت و نایابی
است که در دنیا نظیر آنها وجود ندارد باید گفت که بیشتر این اموال گرانقیمت و نایاب
به وسیلهٔ مردم هدیه شده‌اند که اهدای این اموال بیشتر برای آن بوده که جایگاه مناسبی
برای یادگارهای گذشتگان وجود داشته باشد تا آیندگان بدانند پدرانشان که بودند و چه
کردند. در این مکان از انجیل‌های زیبایی نگهداری می‌شوند که یکی از آن انجیلها کوچک‌ترین
انجیل دنیا است که با هفت زبان نوشته شده و هفت گرم وزن داردوهمینطور یک تار مو که
به زبان ارمنی نوشته شده است. محتویات موزه را می توان به این صورت طبقه بندی نمود:
کتابها و نسخه های خطی؛ تابلوهای نقاشی و گچ بری؛ آثار فلزی و چوبی؛ منسوجات؛ ظروف
چینی و سفالی؛ مسکوکات و غرفه های صنعت چاپ، یپرم خان و نژاد کشی ارامنه. اماکن اداری
: در گذشته کارهای اداری و قضایی ارامنه جلفا در این مکان صورت می‌گرفت از تنظیم قباله
ازدواج تا تعمیر و ثبت فوت و تولد و امور قضایی مثل شکایات و رسیدگی به ان انجام می‌شد
این امر در حال حاضر ادامه دارد و ارامنه جلفا برای کارهای خود به این محل رفت‌وآمد
می‌کنند. برای همین در دیر آمناپرگیچ ساختمانی ساخته می‌شود که در حال حاضر نیز برپاست
و خدمتگزاران مردم در این مکان به کارهای جامعهٔ ارمنی در جلفا رسیدگی می‌کنند.این
مکان در جنوبی‌ترین قسمت دیر واقع است و سال ساخت آن به زمان سلطنت ناصرالدین شاه باز
می‌گردد.در قسمت شرقی دیر روبروی موزه محل اسکان اسقف و یا خلیفه وقت ساخته شده‌است
دو طبقه دارد که در طبقهٔ اول وسائل و مایحتاج ذیر در آن نگهداری می‌شود و طبقهٔ دوم
محل سکونت اسقف است.
